Interview met Ernst Klunder, Voorzitter van de Raad van Bestuur van 's Heeren Loo
In dit interview bespreken we met Ernst Klunder, voorzitter van de Raad van Bestuur van 's Heeren Loo, de grote uitdagingen, en ontwikkelingen binnen de zorgsector. Dit gesprek biedt inzicht in de actuele dynamieken en structurele vraagstukken die de langdurige zorg kenmerken.
Groeiende kloof tussen vraag en aanbod
Een van de meest prangende kwesties is dat de kloof tussen wat er gevraagd wordt en wat we kunnen bieden steeds groter dreigt te worden. Aan de ene kant vergrijst de populatie van cliënten, die vaak vanaf jonge leeftijd langdurige zorg nodig hebben en diverse gezondheidsproblemen ontwikkelen naarmate ze ouder worden. Aan de andere kant vergrijst ook het personeelsbestand, waardoor de kloof tussen zorgvraag en zorgaanbod steeds groter wordt. Deze demografische verschuivingen creëren unieke uitdagingen. Onze cliënten blijven vaak hun hele leven bij ons, waardoor een langdurige zorgverplichting ontstaat die generaties overspant. "We staan voor een generatie-overstijgende zorgverplichting die niet alleen om capaciteit, maar vooral om kwaliteit vraagt."
Het vergrijzen van de cliëntpopulatie betekent dat er steeds meer vraag komt naar specialistische zorg voor oudere mensen met complexe zorgbehoeften. Tegelijkertijd zien we aan de zorgaanbodkant een krimpende arbeidsmarkt. In combinatie met de vergrijzing en intensivering van de zorgvraag, ontstaat de vraag hoe we dezelfde kwaliteit zorg nog kunnen blijven leveren, terwijl de zorgvraag toeneemt en we in de toekomst zorgmedewerkers tekortkomen. Waar het echter om draait, is niet alleen het ouder worden van zowel cliënten als medewerkers, maar ook de toegenomen en nog toenemende intensiteit en complexiteit van de ondersteuningsvragen van cliënten. Dit alles terwijl er gelijktijdig een enorme druk ligt op de arbeidsmarkt. Dit vraagt om innovatieve oplossingen om de zorgcapaciteit op peil te houden en de kwaliteit van zorg te waarborgen.
Veranderende markt
Er is een merkbare verandering in de manier waarop medewerkers zich verbinden aan zorgorganisaties. Waar medewerkers vroeger hun hele carrière bij dezelfde zorginstelling doorbrachten, wisselen jongere generaties vaker van baan. Dit heeft invloed op de continuïteit van zorg, een cruciale factor voor cliënten die gebaat zijn bij vaste gezichten en structuren. Onze cliënten hebben behoefte aan rust en vertrouwde gezichten, maar de realiteit is dat het personeelsbestand steeds vluchtiger wordt. Klunder merkt op: "De uitdaging ligt in het creëren van stabiliteit in een wereld die steeds dynamischer wordt."
Om de betrokkenheid en loyaliteit van zorgmedewerkers te vergroten, is het belangrijk om een aantrekkelijke werkomgeving te creëren. Dit kan onder andere door te investeren in scholing en ontwikkeling, flexibele werktijden aan te bieden en een cultuur te bevorderen waarin medewerkers zich gewaardeerd en ondersteund voelen.
Grenzen aan de zorg
De zorgsector staat ook voor beleidsmatige uitdagingen. Het is noodzakelijk om de discussie te voeren over de toegang tot zorg en de grenzen van het zorgstelsel. Vergelijk het zorgstelsel met een verhuisdoos die steeds voller raakt. We moeten gezamenlijk beslissen wie toegang krijgt tot zorg en welke activiteiten onder zorg vallen, anders raakt het systeem overbelast. “We moeten kritisch kijken naar wat echt noodzakelijk is en keuzes durven maken om het systeem overeind te houden."
Er is behoefte aan een heldere visie en beleidskaders die rekening houden met de veranderende demografische en maatschappelijke ontwikkelingen. Dit betekent ook dat er keuzes gemaakt moeten worden over de verdeling van middelen en de prioriteiten binnen de zorg. Door een open en transparant debat te voeren, kunnen we tot duurzame oplossingen komen die de kwaliteit en toegankelijkheid van zorg waarborgen.
Anders organiseren van de zorg
Er is veel te winnen door samenwerking en standaardisatie binnen de sector te bevorderen. Gezamenlijke initiatieven op het gebied van duurzaamheid en huisvesting bieden veel potentieel. Door bijvoorbeeld standaard huisvestingsmodellen te gebruiken, kunnen zorginstellingen efficiënter en kosten effectiever werken. Dit draagt ook bij aan een betere kwaliteit van zorg. Iedereen verzint nu het wiel opnieuw, terwijl we door samenwerking veel tijd, geld en energie kunnen besparen.
Samenwerking kan ook plaatsvinden op het gebied van kennisdeling en best practices. Door ervaringen en inzichten te delen, kunnen zorgorganisaties van elkaar leren en gezamenlijk werken aan innovaties die de zorg verbeteren. Dit vraagt om een cultuur van openheid en samenwerking, waarin organisaties niet alleen naar hun eigen belangen kijken, maar ook naar het bredere belang van de sector en de cliënten.
De rol van technologie
Digitalisering en technologie kunnen een deel van de oplossing bieden, vooral in ondersteunende processen. Persoonlijk contact en menselijke aandacht blijven echter essentieel in de zorg. Technologie kan helpen bij specifieke taken, zoals domotica voor mensen met beperkte mobiliteit, maar kan de menselijke factor nooit volledig vervangen. "Technologie kan ondersteunen, maar de kern van ons werk blijft persoonlijk en arbeidsintensief."
De inzet van technologie biedt veel kansen om de efficiëntie en effectiviteit van zorgprocessen te verbeteren. Denk aan eHealth toepassingen die cliënten in staat stellen om op afstand ondersteuning te krijgen, of aan robotica die fysiek zware taken van zorgmedewerkers overnemen. Het is belangrijk om technologie te integreren op een manier die de menselijke interactie versterkt en de zorgervaring van cliënten verbetert.
De toekomst van de zorg
De zorgsector staat voor complexe en langdurige uitdagingen. Er is geen eenvoudige oplossing, maar door een combinatie van beleidsverandering, samenwerking, technologie en een hernieuwde focus op de kernwaarden van zorg, kan de sector zich aanpassen aan de toekomstige eisen. De zorg draait om gezondheid en familie, en er is niets betekenisvoller dan bijdragen aan de levenskwaliteit van de meest kwetsbaren in onze samenleving.
Het is essentieel om een toekomstvisie te ontwikkelen die de veranderende behoeften en verwachtingen van cliënten en medewerkers centraal stelt. Dit vraagt om een proactieve en flexibele aanpak, waarbij we continu blijven leren en innoveren. Door samen te werken en elkaar te ondersteunen, kunnen we een zorgstelsel creëren dat veerkrachtig en duurzaam is, en dat bijdraagt aan het welzijn van iedereen in onze samenleving.
Reflecties op de huidige zorgpraktijk
In de huidige zorgpraktijk zien we een toenemende complexiteit van zorgvragen en een groeiende behoefte aan multidisciplinaire samenwerking. Het is belangrijk om te investeren in de ontwikkeling van zorgprofessionals en hen te ondersteunen bij het aangaan van deze uitdagingen. Dit betekent ook dat we moeten kijken naar nieuwe vormen van samenwerking en organisatie, waarbij de cliënt altijd centraal staat.
Een ander belangrijk aspect is de integratie van zorg en welzijn. Door een holistische benadering te hanteren, kunnen we niet alleen de medische zorg verbeteren, maar ook bijdragen aan het algemene welzijn en de levenskwaliteit van cliënten. Dit vraagt om een nauwe samenwerking tussen verschillende disciplines en sectoren, zoals gezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning en huisvesting.
Innovatie en vernieuwing
Innovatie is een sleutelwoord in de toekomst van de zorg. Dit omvat niet alleen technologische innovaties, maar ook nieuwe zorgmodellen en benaderingen. Door te experimenteren met bijvoorbeeld community-based care, waarbij zorg in de gemeenschap en door de gemeenschap wordt georganiseerd, kunnen we nieuwe manieren vinden om zorg toegankelijk en betaalbaar te houden.
Daarnaast is het belangrijk om te investeren in preventie en vroegtijdige interventie. Door gezondheidsproblemen in een vroeg stadium te signaleren en aan te pakken, kunnen we veel leed voorkomen en de druk op het zorgsysteem verminderen. Dit vraagt om een shift in mindset en een herijking van prioriteiten binnen de zorg.
De rol van opleiding en scholing
Om de zorgprofessionals van de toekomst goed voor te bereiden op hun taak, is het essentieel om te investeren in opleiding en scholing. Dit betekent niet alleen het aanbieden van hoogwaardige opleidingen, maar ook het creëren van mogelijkheden voor levenslang leren en professionele ontwikkeling. Door zorgprofessionals de kans te geven om zich continu te ontwikkelen, kunnen we de kwaliteit van zorg waarborgen en inspelen op de veranderende behoeften en eisen van de sector.
Het is ook belangrijk om aandacht te besteden aan de mentale en fysieke gezondheid van zorgprofessionals. De werkdruk in de zorg is hoog, en het risico op burn-out en andere stress gerelateerde klachten is groot. Door een gezonde werkcultuur te bevorderen en adequate ondersteuning te bieden, kunnen we bijdragen aan het welzijn en de veerkracht van zorgmedewerkers.
Conclusie
De zorgsector staat voor grote en complexe uitdagingen, maar er zijn ook veel kansen voor verbetering en vernieuwing. Door een combinatie van beleidsverandering, samenwerking, technologie, en een focus op de kernwaarden van zorg, kunnen we een toekomstbestendig zorgsysteem creëren. Het is aan ons allen – beleidsmakers, zorgprofessionals, cliënten en de samenleving als geheel – om hieraan bij te dragen en samen te werken aan een zorgstelsel dat voor iedereen toegankelijk en duurzaam is.” De zorg draait om gezondheid en familie, en er is niets betekenisvoller dan bijdragen aan de levenskwaliteit van de meest kwetsbaren in onze samenleving”.
Als Changekitchen willen wij Ernst Klunder hartelijk danken voor zijn inspirerende inzichten en zijn toewijding aan de zorgsector. Wij zijn vastberaden om bij te dragen aan de verbetering van de zorg door innovatieve trainingen en oplossingen te bieden die organisaties, teams en individuen helpen om effectiever om te gaan met veranderingen. Samen kunnen we werken aan een zorgsysteem dat veerkrachtig, mensgericht en toekomstbestendig is.
